Gips jest skała naturalną, która powstała jako morska skała osadowa we wczesnych epokach geologicznych. Złoża gipsu powstały głownie w miocenie i cechsztynie ( około 200 – 100 mln lat temu).
Gips była stosowany w postaci zapraw już w czasach starożytnych m.in.
-
6500 roku p.n.e w Anatolii – jako tynk i podłoże pod freski,
-
3200 roku p.n.e. w obszarze Mezopotami, gdzie w miastach takich jak Uhr budowano świątynie z płyt gipsowych odlewanych w formach.
-
2650 roku p.n.e. – piramida schodkowe Dżokera w Sakkarze kolo Memfis – spoiwo gipsowe.
-
2560 roku p.n.e w Gizie,
Zastosowań gipsu w historii jest wiele powyżej przedstawiłem tylko namiastkę o których można przeczytać w źródłach historycznych i różnych publikacjach
O powszechności gipsu oraz jego częstym zastosowaniu świadczą cechy tj.:
-
krótki czas wiązania i twardnienia, który można regulować w szerokich granicach wprowadzając do zaczynów odpowiednie domieszki chemiczne;
-
szybki przyrost wytrzymałości;
-
łatwość formowania;
-
brak przyczepności form,
-
łatwość uzyskania gładkich powierzchnii;
-
mała gęstość pozorna po wyschnięciu ( 800-1200 kg/m3);
-
znaczne pęcznienie podczas procesu wiązania ( 1,5%) i niewielki skurcz podczas wysychania ( do 0,01%);
-
brak szkodliwego oddziaływania na skórę człowieka;
-
PH zbliżone do 7;
-
mała higroskopijność wyschniętego zaczynu ( do około 2%)
-
przepuszczalność pary wodnej;
-
dobra izolacyjność cieplna ( λ ~ 0,26 w/(m*K);
-
dobra akumulacja cieplna;
-
biała barwa wyschniętego zaczynu.
Cechą ujemną gipsu jest duża nasiąkliwość dochodząca nawet do 50% a co za tym idzie ich wytrzymałość się zmniejsza. Obniżenie wytrzymałości gipsu spowodowane jest podciąganiem kapilarnym wody która rozpuszcza kryształy gipsu CaSO4*2H2O, głównie w miejscach zrostu niszcząc ciągłość mikrostruktury spoiwa.
Mimo tych kilku wad gips znajduje szerokie zastosowanie w budownictwie mieszkaniowym w postaci gładzi oraz tynków gipsowych które cieszą się bardzo dużą popularnością. Tynki czy gładzie są już formą zmodyfikowaną.
Najczęściej w budownictwie gips stosuje się do wykonywania:
-
tynków wewnętrznych,
-
ozdobnych detali architektonicznych, ,,
-
płyt na ścianki działowe,
-
posadzek pod wykładziny podłogowe,
-
form do odlewów,
-
drobnych napraw tynku lub jako gładzi na tynkach cementowo-wapiennych (tzw. szpachlowania).
Więcej informacji na temat tynków gipsowych znajda Pańśtwo a wrtykule:
Literatura:
1.J.Małolepszy, "Technologia materiałów budowlanych" wyd. 2, Kraków 2008 r.
2. S.Chłądzyński, "Spoiwa gipsowe w budownictwie". Warszawa 2008 r.
|